Konstancja Czartoryska
 portret pędzla Marcello Bacciarellego | |
 Pogoń Litewska | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
19 lutego 1695 |
| Data i miejsce śmierci |
27 października 1759 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
z Stanisławem Poniatowskim: |
Konstancja Zofia z Czartoryskich Poniatowska (ur. 19 lutego 1695 w Warszawie, zm. 27 października 1759 w Malczycach[1]) – polska arystokratka, starsza córka Kazimierza Czartoryskiego i Izabeli Elżbiety Morsztyn. Matka króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]16 września 1720 w kościele św. Jana w Warszawie poślubiła Stanisława Poniatowskiego. Z małżeństwa Konstancji i Stanisława pochodziło dziewięcioro dzieci:
- Kazimierz, podkomorzy koronny,
- Franciszek, kanonik i proboszcz katedry krakowskiej,
- Aleksander, adiutant księcia Karola Lotaryńskiego,
- Ludwika Maria, żona Jana Jakuba Zamoyskiego,
- Izabella, żona Jana Klemensa Branickiego, a po jego śmierci Andrzeja Mokronowskiego,
- Stanisław August, król Polski,
- Teodor Feliks, zmarły w dzieciństwie,
- Andrzej, feldmarszałek austriacki,
- Michał Jerzy, ostatni prymas Polski przed rozbiorami.
Konstancja Poniatowska opisywana była jako osoba niezwykle inteligentna i ambitna, lecz zarazem cechowała ją religijność granicząca z dewocją. Najprawdopodobniej to za jej przyczyną jej drugi syn Franciszek został w młodym wieku przeznaczony do stanu duchownego wysłany do seminarium[2]. We wrześniu 1733 Konstancja wraz z dziećmi wyjechała do Gdańska, gdzie mieszkała przez kolejne sześć lat, dbając o wszechstronną edukację swoich dzieci. W 1739 wróciła do Warszawy, gdzie trwała budowa pałacu Poniatowskich przy Krakowskim Przedmieściu projektu Jana Zygmunta Deybla[3]. Początkowo współpracująca wraz z braćmi w ramach stronnictwa Familia, pod koniec życia Konstancja wycofała się z życia politycznego i pokłóciła z rodzeństwem[4]. Została pochowana w kościele w Janowie[5] (obecnie Iwano-Frankowe), gdzie istniał jej nagrobek z epitafią na tablice marmurowej[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. J. Minakowski: Konstancja Zofia Czartoryska na stronie Genealogii potomków Sejmu Wielkiego. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-06-13].
- ↑ K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004, ss. 9–10.
- ↑ K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004, ss. 16–17, 25–26.
- ↑ K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004, ss. 68–69.
- ↑ Na szlakach dziedzictwa Jana III Sobieskiego. www.sobieski.lubaczow.com.pl. [dostęp 2013-11-20].
- ↑ Sadok Barącz, Pamiątki jazłowieckie, Lwów, 1862, s. 175 (przyp.). [dostęp 2017-03-01]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zienkowska K., Stanisław August Poniatowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2004, ISBN 83-04-04725-X, ss. 9–11, 15–17, 25–30, 66–70.